Temsad Başkanı Adil Nalbant “Makine Sektörü Devletlerin Milli Politikasıdır”

Temsad Başkanı Adil Nalbant ITM 2016 fuarı öncesinde dergimize önemli açıklamalarda bulundu. Özellikle Makine bir ülkenin yaşama organıdır diyerek dünyada söz sahibi devlet olmanızda Makine sektörünün güç olması gerekmektedir.  Savunma sanayi’den sağlık sektörüne kadar makine hayatın her alanındadır. Dedi.

Tekstil Makinaları sektörü için ITMA 2015 ile ITM 2016 fuarları arasındaki dönem nasıl geçti?

Tekstil Makinaları sektörü için oldukça verimli geçti. ITMA ve ITM fuarlarının öncesinde attığımız güzel adımlar fuarlara ve fuarlar sonrasına oldukça iyi yansıdı. Bu yansımanın neticesi  % 20’lik büyümeyi getirdi. Sizlere bazı rakamlardan bahsedeceğim. Bu rakamlar devletimizin ihracat birliklerinden aldığımız resmi rakamlardır. Ülkemiz ekonomisi ve ihracatında daralma yaşanırken Tekstil Makinecileri tam tersine % 20 büyümeyi yakaladı. Bu büyüme tamamen sektörümüzün temsilcilerinin fedakârlıkları ile olmuştur. 2013 yılından 2016 yılı arasındaki rakamlardan bahsetmek istiyorum. Bu rakamları iyi analiz etmek için yurtdışından makine girişi ve yurtdışına çıkan makinelerimizden bahsetmek istiyorum. Son iki yıllık süreçte ülkemizdeki siyasi atmosfer çok hareketli geçti. Bunun bazı neticeleri oldu. Biz kendi alanımız dışında olan siyasete girmeyerek sadece sektörümüzün gelişimini konuşacağım.

Aslında makine sektörü, ekonomik dalgalanmaların teğet yaşandığı dönemden güçlü çıktı. Bu süreçten başarılı çıkmasının en önemli sebebi sektörün uzun yıllara dayanan tecrübesi ve gelişimi dir. Bizler 1980’lerden itibaren birçok sıkıntıyı yaşamış en köklü sektörün temsilcileriyiz. Bunun verdiği tecrübeye, yenilenen altyapı ve teknolojik gelişimimiz bizi bu günlere taşıdı. Özellikle Tekstil terbiye sektöründe makine üreten arkadaşlarımı canı gönülden tebrik ediyorum. Bu sektörde ciddi anlamda rakiplerimizi geride bıraktık.

İTHALAT RAKAMLARINA BAKTIĞIMIZDA CİDDİ BİR DÜŞÜŞ VAR? BUNUN SEBEBİ SİZCE NEDİR?

Evet, tekstil Makinaları ithalatında ciddi bir düşüş var. Biz çok iyiyiz anlamına gelmemelidir. Biz çok teknolojik makine yaptığımızdan da değildir. Bunun sebepleri var. Özellikle Türkiye’nin içinde bulunduğu ortamdır. Bu aslında 2014 yılının son çeyreğinde başlayıp 2016 Mayıs ayına kadar olan süreçtir.
Nedir bu yaşananlar;

2014 yılının son çeyreğinde Fed faiz karar süreci ve gelişen ülkelere yansıması
Ülkemizde 2 büyük seçimin olması
Rusya Uçak krizi
Güney sınırımızda yaşananlar ve Güneydoğudaki terör olayları

Baktığınızda bu sebepler yeni yatırımların ciddi sekteye uğramasına neden olmuştur. Özellikle 6. Bölge teşvik yatırımlarıdır. Bu bölgedeki yatırımların % 65’ni tekstil yatırımlarından oluşuyordu. Ama terör olayları ile birlikte bölgede ciddi güvenlik sorunu oluştu. PKK terörü maalesef halkımıza vermiş olduğu tahribat sosyo-ekonomik olmaya devam ediyor. Ümit ediyorum devletimizin güçlü iradesi ve bölgedeki halkımızın sonsuz desteği ile kısa sürede bitecektik.
Yukarıdaki saydığımız sebeplerden dolayı ithal makine girişinde azalma yaşanmıştır. Bunun dışında yerli üreticilerimiz Türk makinesi kullanmaya başladı. Dernek başkanlarımız artık yerli makine vurgusu yapması da bizi teşvik etmektedir.

2014 yılının son çeyreğinde Fed faiz karar süreci ve gelişen ülkelere yansıması

Aslında ithalatın yavaşladığı bu dönemi biz nasıl artıya çevirebiliriz ona kafa yormalıyız. Bunun için bir takım adımların atılması gerekmektedir. Tek başına olacak bir durum olsa TEMSAD Derneği ve üyeleri elini taşın altına koymaktan çekinmeyecektir. Sadece bu Makinaları yapsak yeterlidir.

PAZAR BİZDE MAKİNA BAŞKA ÜLKEDEN…

Bir malı üretip satmak için pazara ihtiyaç vardır.  Peki, ITMA fuarlarının en büyük alıcısı kimdir diye bir soruya yabancı bir makinecinin vereceği cevap “Türkiye’dir”. Pazar biz olmamıza rağmen satan ise başkası oluyor. Bunu kabul edemiyorum. Bu rakamlar bile benim vicdanımı rahatsız ediyor. Benim ülkemin parası yurtdışına çıkıyor. Benim ülkemin insan kaynakları, gençleri, üniversiteleri, bilim insanları var. Makine olmazsa olmazdır. Bu günlerde savunma sanayimizin büyüdüğünü konuşuyorlarsa, makine altyapımızın güçlü olmasından kaynaklanmaktadır. Makine devletlerin Milli politikasıdır. Makine sesleri ülkelere huzur verir. Makine susarsa hayat durur. Maalesef bizde makine kültürü oluşmamıştır.

SİZCE ÖNÜMÜZDEKİ EN BÜYÜK ENGEL NEDİR?

Bunu yapmak için bir takım şartların oluşması gerekiyor. Önce devleti yönetenler de bu kültürün oluşması gerekmektedir. Bürokrasi denen o ağır yapı en büyük engeldir. Bizler ne yapılması gerektiğini kendilerine sürekli anlatıyoruz…

Öncelikle irade, sonrası ise finans ve gerekli altyapının sağlanmasıdır.

İrade derken bürokratik engellerin kalmasından bahsediyorum. Bizde devlet önce yap sonra bakarız mantığında.  Siz makine denince ne anlıyorsunuz. Vereceği fayda nedir? Bu sorulara cevap vermektir. Bir fabrika kurmak için belediyesinden en üst makama kadar izin için yol almak oldukça zor oluyor. Enerjinizi buralara harcadığınızda şevkiniz kalmıyor. Düşünün ki tekstil sektörü en fazla istihdam sağlayan sektörlerin başında geliyor. Kadın istihdamı en fazla tekstil sektöründedir. Tekstil sektörü ayrıca sosyol bir durumdur.

Finans konusunu iki başlık altında toplarsak konunun inceliği daha net anlaşılacaktır. AR-GE destekleri ve Finansal çözümler diye ikiye ayırmak gerekir…

Düşünün ki tekstil sektörü en fazla istihdam sağlayan sektörlerin başında geliyor. Kadın istihdamı en fazla tekstil sektöründedir. Tekstil sektörü ayrıca sosyolojik bir durumdur.

Makine üretimi için finans desteği diğer bir tabirle AR-GE desteği
İkinci başlık ise makine satışı için finans desteği. Bu başlık aslında makine üreticisi için değil…

AR-GE Finans desteği makine yapımında en önemli kalemi oluşturmaktadır. Bunun için AR-GE desteklerinin iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Özellikle verilen teşviklerin sektörlere göre dağıtılması gerekmektedir. Makine bunun en tepesinde olmalıdır. Makine teşvikleri devletlerin milli politikasıdır. Almanya başta olmak üzere Avrupa sanayi devrimini gerçekleştireli yıllar oldu. Biz hala makine teşviklerinden bahsediyoruz. Devletimizin ihtisas teşvikleri vermesi gerekir. Rastgele her sektöre teşvik vermek sağlıklı değildir. 6. Bölgeye verilen teşviklerin sonuçlarını iyi okumak gerekiyor. Bu gün baktığınızda hiçbir bilgiye ve ihtisasa sahip olmayan kurumlar teşvikten yararlanmaktadır. Tekstil makineleri ve Tekstil sektörü bu ülkenin hala ihracatında birinci sıradadır. Bunu görmemek bu ülkeye yapılacak en büyük kötülüktür. Hindistan, Pakistan gibi ülkelerde tekstil bakanlıkları var. Hindistan makine ihracatında dünya’da söz sahibi ülkeler arasına girdi. Bunda en önemli sebeplerden biriside kendi makinelerini yapmasıdır. Hindistan Tekstil bakanlığı kendi üreticilerine şart koyarak yerli makinecilerinin önünü açmıştır. Biz yıllar önce halı makinesi ürettik. Ama bunu yerli sanayicimize satamadık.  Halı makinesi ve halı dokuma tezgâhlarını yıllardır Belçika’dan alıyoruz. Bizde çok kaliteli bu işi yapan arkadaşlar var. Fakat finansal destek olmamasından dolayı paramız Belçika’ya gitmektedir. Bizim devletimiz ithal mallardan vergiyi daha kolay alıyor olması bir yanılgıdır. Bunu yabancı satarken hesap ediyor. Bu bedelleri ülkemiz tekstil yatırımcısından alıyor. Argo tabir ile adamlar çatır çatır parasını kazanıyor. Kim kazandı, kim kaybetti sorusu o zaman devreye giriyor. Denizli’den bir üyemiz yıllarca bir firmaya makine satmak ister. Fakat firma bu makineyi daha yüksek bedelle yurtdışından alır. Bunu müşteriye sitem olarak ifade ettiğinde firma yetkilisi şu cevabı veriyor. Biz bu makineye para ödemedik. Ama senden alsak para verecektik. Ödeme yapmazsak sizi üzerdik. Fakat yabancı firma özel bir finansal sistem ile bize gelerek makineyi vadeli olarak sattı. Makine çalışsın sen kazan, bize de öde mantığı ile anlaştık. Dedi.

Bizim devletimiz ithal mallardan vergiyi daha kolay alıyor olması bir yanılgıdır.

Aslında yukarıdaki yaşanmış olay ikinci finansal desteğin bir özeti diyebiliriz. Devletimiz yatırımcıya izin verirken yerli makineyi şartlar arasına dahi etmelidir. Fakat bu şart engel değil, destek nitelikli olmalıdır. Ülkemizde kaliteli makineler üretilmektedir. Yatırımcıya yerli makine kullanımı için finansal destek vermelidir. Bunun ödemesi için uzun süreli vade desteği sağlamalıdır. Bur da kim kazanıyor sorusunun cevabı ortaya çıkmış olacaktır. Özetlersek satış sonrası yerli yatırımcıya finansal destek vererek yerli makineci teşvik edilmelidir.

Sektörümüzde yabancı marka ve firmalar ile şirket evlikleri olması gerekiyor. Bunun örneklerini sektörümüzde bulmak mümkündür. Birçok ülkede teknoloji transferleri yaşanmaktadır. Bizde alacağımız mesafeyi bu şekilde kısa zamanda artıya çevirebiliriz.

Altyapı konusunda bazı sıkıntılarımız var. Üyelerimizden birçok makine üreticisi ikitelli gibi sanayi sitelerinin yoğun olduğu bölgelerde üretim yapmaya çalışıyor. Daha geniş entegre tesislere ihtiyaç vardır. Bunun için devlet gerekiyorsa makineciye altyapı için arsa, fabrika bulmalıdır. Yerel yöneticiler bu konuda ön ayak olmalıdır.

IRAN Pazarı Hakkında kısa bilgi verebilir misiniz?

İran pazarını oldukça önemsiyoruz. İran büyük potansiyeli olan komşu ülkemizdir. Bizde bu pazarda güçlü olmak istiyoruz.  Derneğimiz olarak ITM fuarı sonrasında bir Iran çıkarması yapacağız. Temsad derneği olarak bir slogan yaptık.  2016 senesini IRAN yılı ilan ettik. Üyelerimizle IRAN konusunda nasıl bir yol izleyeceğiz buna kafa yoruyoruz. ITM Fuarına birçok İranlı tekstilciyi davet ettik.  Eylül – ekim döneminde İran’da düzenlenecek olan bir tekstil fuarı var. Bu fuarda İranlı tekstilcilerle buluşup onlara üretimini yaptığımız makineleri tanıtacağız. Üyelerimizden ricamız bizim yaptıklarımızı takip etsinler. Derneğimize gelerek yapacağımız çalışmalara katılsınlar ve destek olsunlar.

ITM 2016 Fuarı var. Fuar hakkında düşünceleriniz nedir?

Evet, ITM yılındayız. Bu sözümü not ediniz. Artık ITM fuarı demiyoruz. ITM yılından bahsediyorum.  ITM fuarları artık dünyanın en büyük fuarı arasında dır. 1300 Makinecimiz ile dünyaya meydan okuyoruz. ITM fuarına birçok dernek ve üye ülke temsilcisini davet ettik. Fuar öncesinde Hindistan’da bir workshop yaptık. Hindistanlı üreticilere Türk Makinaları hakkında bilgiler verdik. ITM Fuarında’da bir takım etkinlik yapacağız. ITM Fuarlarının marka olması konusunda ve Türk Tekstil Makinecilerine inanıp, desteklerini esirgemen TUYAP yönetim kurulu Başkanı Bülent Ünal bey’e sonsuz teşekkür ediyorum. Ayrıca ITM fuarının başarılı olması için çalışan Teknik Fuarcılık Yönetim Kurulu başkanı Necip Güney bey’e teşekkür ederim. ITM Fuarı için ülkemizdeki tüm tekstilin içinde yer alan kişi ve kurumları davet ediyoruz. Artık bu ülke makine üretiyor ve bu üretilen Makineleri kendi ülkesinde görme fırsatını sunuyor. Devletimiz bize güvensin bize destek olsun. Makinecisini korusun. Makine gelişimine katkı sunsun istiyoruz.